(Photo: Mike Roberts)
Dzisiaj zajmiemy się odwiecznym pytaniem wśród kierowców. Benzyna czy Diesel? Wiadomo, że wszystko zależy od subiektywnego podejścia do sprawy, ale gdy się zapyta większości użytkowników samochodów czym się różnią te dwa paliwa, to wielu ma problem z precyzyjną odpowiedzią na to z pozoru proste pytanie. Spotykać się można ze stereotypami typu: „diesel mniej pali”, „diesel więcej może przejeździć”, „benzyniak jest tańszy w utrzymaniu” itd. A ja dzisiaj postaram się wyjaśnić dokładnie na czym polega ta subtelna różnica.
Jeśli chodzi o samochody osobowe ze statystyk wynika, że więcej ludzi sięga jednak po jednostki benzynowe. Diesle to raczej samochody dostawcze, firmowe, użytkowane bardziej intensywnie na co dzień. Powszechnie znane stwierdzenie, że diesel pali mniej nie mija się z prawdą, bo w rzeczywistości tak jest, z małymi wyjątkami. Skąd to się bierze? Obecnie w odróżnieniu od lat wstecz sytuacja na stacjach benzynowych trochę się zmieniła. Zawsze to diesel był tańszy teraz sytuacja na niektórych stacjach, w zależności od pory roku i stanu na rynkach paliw, ceny oleju napędowego i bezołowiowej wyrównują się lub minimalnie od siebie różnią. Na stacjach bardziej znanych typu BP, Orlen, Statoil, Shell utrzymuje się jednak tendencja droższej benzyny. Każdy z nas kupuje na litry prawda? No i tu jest haczyk pogrzebany. Gdybyśmy kupowali paliwo na kilogramy diesel byłby znacznie droższy. Wszystko zmierza do tzw. wartości opałowej, tłumacząc ten termin mówimy o ilości ciepła (energii) podczas spalania jednostki masy lub jednostki objętości. Jednostką, którą my sobie przyjmiemy będzie MJ / litr, ponieważ kupujemy w litrach.
I tak biorąc litr benzyny oraz litr diesla, mamy następujące wyniki.
Wartość opałowa oleju napędowego wynosi w przybliżeniu jakieś 37MJ/l, natomiast benzyny około 32MJ/l. Czyli z tego jasno możemy stwierdzić, że diesel wydziela około 15% energii więcej na każdym litrze niż benzyna. No i może się wydawać, że to stąd się bierze głównie niższe spalanie. Możemy powiedzieć wprost, że olej napędowy dzięki swoim właściwościom pozwala stworzyć bardziej wydajne silniki, dobrze współpracuje z turbosprężarką, a jej moc możemy zwiększać bez obaw o to, że efektywność spalania nam spadnie. Efektem wyższego sprężania silników diesla, jest mówiąc na chłopski rozum wyższą sprawność silnika. Olej napędowy dzięki swojej kaloryczności jest bardziej wydajny i dlatego to diesla montuje się w wielkich samochodach użytkowych typu ciągniki siodłowe, autobusy itd. Benzyna za to ma niższą gęstość niż diesel.
Dlaczego diesle są droższe?
Mówimy oczywiście o fabrycznie nowych silnikach. Tu też sprawa jest prosta, ponieważ wszystko zmierza do sposobu podawania paliwa. Olej napędowy musi być dostarczany do silnika pod wyższym ciśnieniem i dużo bardziej precyzyjnie. Wymaga mechanicznie dużo większego dopracowania, niż silnik benzynowy. No i oczywiście równoznaczne z tym jest też to, że diesel będzie w utrzymaniu droższy, ponieważ części zamienne do silnika benzynowego, dużo prostszego w budowie będą tańsze. I ktoś zaraz rzuci komentarzem, no dobra skoro silnik diesla jest wydajniejszy, zwiększenie mocy nie odbija się na efektywności spalania, dlaczego sportowe wozy typu Porsche, Lambo itd. jeżdżą na benzynie? Jeśli chodzi o sportowe własności silnik diesel przegrywa ponieważ jest dużo cięższy. Szybkość wynika z lekkości, stąd właśnie Lotus Exige, z silnikiem 1.8 czterocylindrowym, wykrzesał z siebie 270KM i bierze na każdym zakręcie Forda Mustanga z silnikiem V8 5.4 i mocy 500KM. Różnica w masie to nawet 700kg, a gdyby ładować diesla byłaby jeszcze większa.
Moc.
Jeśli przechodzimy do mocy samochodu, to można zauważyć, że diesle przy podobnych pojemnościach co silniki benzynowe, mają jej znacznie mniej. Jednak diesle uzyskują swoją moc przy znacznie niższych obrotach silnika, niż benzynowe. Olej napędowy spala się dużo wolniej, więc silnik nigdy nie będzie się obracał tak szybko jak silniki benzynowe.
Skąd ten hałas?
No i kolejna kwestia, myślę już mniej ważna, ale ciekawa, ile razy zastanawialiście się dlaczego diesel pracuje głośniej od benzyny? Charakterystyczny odgłos pracy silnika diesla bierze się z kwestii, którą już tu poruszyłem, olej napędowy jest wtryskiwany do silnika w momencie gdy temperatura powietrza oraz ciśnienie są największe. Z takiej mieszanki, gdy olej napędowy miesza się z powietrzem dochodzi do gwałtownego spalania, które nazywamy detonacją. Im szybciej się rozprzestrzenia, tym ten charakterystyczny dźwięk jest głośniejszy, a co do intensywności tu już odpowiedzialny jest za to bezpośrednio wtrysk paliwa, w zależności od tego z jakim silnikiem mamy do czynienia.
Patrzmy co wlewamy!
I na koniec ostatnie już dzisiaj pytanie, co gdy się pomylimy na stacji benzynowej i nalejemy złego paliwa?
O tym już producenci oraz stacje pomyślały i jest mało prawdopodobne nalanie diesla do benzyna, ponieważ pistolety na stacjach benzynowych się różnią. Te dieslowskie są szersze niż benzynowe, przez co pistolet na większości stacji po prostu nie wejdzie nam do wlewu, możecie spróbować, wiem że są wyjątki, starsze auta mogą mieć nadal szerszy wlew, ale te nowsze już na pewno nie.
Co jeśli jednak wlejemy diesla do baku benzyniaka?
Jeśli jednak się tak zdarzy, nie wolno uruchamiać silnika. Jak już wiemy gęstość oleju napędowego jest większa niż benzyny, więc dojdzie do zabrudzenia, a może nawet zatkania filtra paliwa, świec, można nawet uszkodzić katalizator. Więc gdy dojdzie do takiej pomyłki i zauważymy to wystarczająco wcześnie to wystarczy pozbyć się z baku złego paliwa i spokój, zassanie przez silnik złego paliwa kończy się dużo gorzej. Auto po wypaleniu resztek benzyny po prostu zgaśnie i dalej już nie pojedzie. Jednak odwrotna sytuacja jest dużo bardziej dramatyczna.
Co gdy nalejemy benzyny do silnika wysokoprężnego?
Ze względu na to, że wlew diesla jest szerszy a pistolety z benzyną węższe wydaje się to bardziej prawdopodobne, co wtedy? Z nazwy nam wynika, że diesel zawiera także olej, który jak wszyscy wiedzą ma za zadanie smarować, w tym przypadku ON smaruje elementy silnika podczas jego pracy – konkretnie wtryskiwacze oraz pompę wtryskową. Benzyna nie posiada w sobie właściwości smarujących, więc uruchomienie silnika wysokoprężnego skończy się uszkodzeniem wyżej wymienionych części, a dłuższa praca może skończyć się zatarciem silnika. Więc będą kłopoty. Naprawa jest tak kosztowna, że czasem bardziej opłaca się kupić nowy samochód! Bo oprócz wymiany popsutych części, do rachunku należy doliczyć tak samo jak w przypadku benzyny oczyszczanie całego układu oraz odpowietrzanie.
Powiecie, że jak można się tak pomylić ? Mi się nie zdarzyło ale znam ludzi, którzy mieli takie przygody, a powiem Wam więcej. Jeśli kiedykolwiek będziecie na złomowisku, być może w poszukiwaniu jakichś części, zapytajcie pracowników czy są na złomowisku auta z silnikiem na olej napędowy, do których nalano benzyny. Możecie przeżyć szok, ja z tym się spotkałem dwa razy dotąd. Raz przez przypadek, gdy szukałem części do Fiata Palio na złomowisko zobaczyłem dwa Fiaty Palio II generacji, patrzę do środka przebieg 167 tys. km i zapytałem co to się stało. Okazało się właśnie, że są to firmowe samochody, w których pracownicy nalali do diesla benzyny, a naprawa była po prostu nieopłacalna. Zaciekawiło mnie to, bo to dosyć świeży samochód, a już wylądował na złomie. Podobnie było gdy zobaczyłem Seata Toledo, rocznik 2003 z przebiegiem 197 tys. km z dobrze znaną wszystkim jednostką 1.9 TDI. Ze zdziwioną miną podszedłem do pracownika złomowiska i pytam: już? Przy takim przebiegu? I okazało się, że stało się dokładnie to samo, co w Fiatach na poprzednim złomowisku. Chwila nieuwagi, zamyślenie, częste zmiany samochodów (w firmie jeździmy dieslem, a w prywatnym samochodzie silnik benzynowy) i nieszczęście gotowe, więc patrzmy co wlewamy.
Przechodząc do wyboru, co jest lepsze – diesel czy benzyna stwierdzenie może być tylko jedno.
To kwestia indywidualna, nie powinna być sporna, bo każdy ma swoje wady i zalety. Wszystko tak naprawdę zależy od tego ile kilometrów pokonujesz swoim samochodem, do czego jest Ci on potrzebny? Którym samochodem lepiej Ci się jeździ? Jeżeli ktokolwiek Wam powiedział, że nie ma różnicy w prowadzeniu samochodu z silnikiem wysokoprężnym, a silnikiem benzynowym to zwyczajnie nie jeździł jednym z nich. Twój wybór padł na diesla? Licz się z wyższymi kosztami utrzymania i wyższymi rachunkami u mechanika. Wolisz benzynę? Zostawisz więcej pieniędzy na stacji benzynowej, a Twój silnik będzie gorzej znosił upływ czasu i odległości. I pamiętajmy o jeszcze jednej, bardzo ważnej rzeczy. Na rynku pojawiają się kolejni gracze, bo coraz większe znaczenie mają instalacje gazowe i silniki elektryczne. Za góra dwa lata trzeba będzie poświęcić więcej czasu i zadać sobie pytanie – co wybrać: diesel / benzyna / instalacja gazowa / silnik elektryczny?
Jeśli uważasz ten tekst za wartościowy, podziel się nim na facebooku (kliknij „share” po lewej stronie)
Zostaw nam swój komentarz poniżej.